Główny przegląd wiosenny
Główny przegląd wiosenny, jest niezwykle ważną czynnością w całym roku życia pasieki. To podczas tego przeglądu, oceniamy stan naszej pasieki po zimowli i podejmujemy niezwykle ważne decyzje, które mają wpływ na dalszy rozwój rodzin, oraz siłę rodzin, podczas pierwszego pożytku.
Pierwszy przegląd wiosenny rodziny pszczelej powinien odbyć się po pierwszym oblocie, podczas którego pszczelarz powinien znajdować się na pasiece. Obserwacja rodzin podczas oblotu daje nam informację do których rodzin w pierwszej kolejności powinniśmy zrobić wgląd po zimowli. Przegląd ten powinniśmy zrobić przy odpowiednich warunkach atmosferycznych. Pogoda i temperatura powinna być ustabilizowana, najlepszym dniem na przegląda jest cichy bezwietrzny dzień o temperaturze powietrza 15 -16 C. Dobrze jest aby przegląd wypadł w czasie choćby niewielkiego pożytku , aby nie wywoływać rabunków.
Celem takiego przeglądu jest:
- ocena aktualnej siły rodziny
- ocena czerwiu i jakość matki
- ocena zapasu pokarmu
- ocena zdrowotności rodziny
- regulacja wielkości gniazda
- oczyszczenie ramek i uli
Główny przegląd powinniśmy rozpocząć od rodzin awaryjnych, najsłabszych, ponieważ mogą być wśród nich rodziny chore. Po skończonym przeglądzie każdej rodziny myjemy dokładnie ręce, a narządzie dezynfekujemy np. spirytusem oraz opalamy je ogniem. Jest to mniej pracochłonne i bardziej ekonomiczne, niż leczenie coraz większej liczby pni w pasiece, oraz spadek wydajności rodzin. Ramki wycofywane z rodzin chorych lub podejrzanych powinny być odpowiednio odseparowane i zaznaczone aby w przyszłości w pospiechu nie znalazły się w rodzinach zdrowych.
Główny przegląd powinien być odpowiednio zorganizowany i zaplanowany, tak aby w ciągu od 1 do 3 dni ocenić stan całej pasieki. Nie należy zbytnio przeciągać go, gdyż przedłużanie o 10 -12 dni, nie będzie porównywalne z oceną pni sprzed tego okresu. Należy również wziąć pod uwagę, zmienne warunki atmosferyczne w tym okresie, które mogą wydłużyć okres przeglądu, co przy braku oceny rodzin chorych oraz głodujących, może doprowadzić do ich wyginięcia.
Ocena siły rodziny
Siłę rodziny określa się poprzez liczbę plastrów obsiadanych „na czarno” i tak rodziny silne to takie które obsiadają 6-8 plastrów w ulach Dadanta oraz 8-11 w ulach Wielkopolskich. Średnie to rodziny obsiadają 4 – 5 plastrów w Dadantach oraz 6 – 7 w ulach Wielkopolskich. Rodziny słabe to takie które obsiadają mniej niż 4 plastry w Dadantach i miej niż 6 w ulach Wielkopolskich. W ulach wielokorpusowych, rodziny zaliczane do silnych i bardzo silnych zasiedlają obydwie kondygnacje, przy czym w dolnej powinien znajdować się czerw głównie kryty, a w górnej 2-3 plastry z larwami i jajami.
Ocena i podział rodzin ze względu na siłę rodzin ułatwia nam dalszą ich pielęgnację. Rodziny słabe będzie trzeba łączyć ze słabymi lub średnimi w celu stworzenia im korzystniejszych warunków rozwoju. Silne i bardzo silne będą wymagały wcześniejszego poszerzania gniazd oraz innych prac i kontroli w celu zapobiega nastrojowi rojowemu.
Ocena czerwiu i jakości matki pszczelej.
U Czerw oceniamy nie tylko ilościowo, ale również pod kontem jakości. W silnych rodzinach, czerw powinien znajdować się na 4 – 5 ramkach Dadanta, w tym połowa zajęta przez jaja i larwy, w ulach wielkopolskich czerw powinien znajdować się na 6 – 7 ramkach. Jeżeli na ramkach nie znajdziemy czerwiu, nie widać larw ani jajek, może to świadczyć o braku matki. Pszczoły w ulu bez matecznym zachowują się nerwowo, są niespokojne i podrażnione, pszczoły w takim ulu po zaniepokojeniuUhuczą długo, nierówno, przy czym słychać pojedyncze zawodzenia pszczół. Jeżeli brak czerwiu występuje z powodu braku pokarmu, słabej siły czy wilgoci, na centralnych plastrach gniazda znajdziemy wypolerowane komórki przygotowane do czerwienia, w takiej sytuacji pszczoły będą zachowywały się spokojnie. W takiej rodzinie powinno się jak nadszybie uzupełnić pokarm zacieśnić gniazdo i odpowiednio ocieplić ul, po wykonaniu tych czynności, w ciągu kilku dni matka powinna rozpocząć czerwienie.
Po wyglądzie czerwiu możemy ocenić jakość matki pszczelej. Dobra matka składa jaj do komórek pszczelich zwarcie, zataczając regularne koło lub elipsy. Na środkowych ramkach mogą być widoczne kolejno następujące po sobie kręgi czerwiu krytego, larw i jaj. W skrajnych plastrach gniazda powinny przeważać jaja i larwy, jest to oznaka wzrostu tępa czerwienia u matki.
Czerw rozstrzelony, w rożnym wieku, w sąsiednich komórkach – pochodzi od matki o małej wartości genetycznej. Do plastrów z komórkami pszczelimi składa też jaja dające trutnie, pszczoły robotnice zjadają takie zaległe larwy trutowe, widać wtedy na plastrze puste komórki. Matkę taką należy najszybciej jak to będzie możliwe wymienić na dobrej jakości matkę pszczelą.
Matki trutowe – dają tak zwany czerw garbaty, z którego wychodzą małe i słabo wykształcone trutnie. Czasem spotyka się czerw garbaty miedzy komórkami larw pszczelich . Czerw taki może pochodzić od matek starych, lub niedostatecznie unasiennionych.
ąJeżeli w ulu znajduje się tylko czerw trutowy , świadczy to o braku matki a jaja składają pszczoły trutówki. Jaja składane są chaotycznie po całym plastrze, często w jednej komórce, znajdują się dwa trzy jaja, pojedyncze jaja mogą być składane na boku komórki.
Często przy przeglądzie gniazd udaje nam się znaleźć matkę, w celu szybkiej identyfikacji dobrze jest matkę oznaczyć specjalnym markerem lub opalitkiem. Matkę taką znajdziemy na ramkach gniazdowych z świeżo złożonymi jajami. Należy wówczas ocenić jej wygląd, wielkość – czy jest duża rozczerwiona, wielkość skrzydełek. Jeżeli oznaczamy matki kolorem danego roku, możemy łatwo stwierdzić wiek matki.
W rodzinach w których stwierdzimy wadliwe i słabe jakościowo matki, należy jak najszybciej wymienić je na zapasowe, a jeżeli siła tych rodzin nie rokuje prężnego rozwoju, należy te rodziny połączyć z rodzinami z dobrą jakościową matką. Przy planowaniu łączenia pni należy zwrócić uwagę na zdrowotność pni. Nigdy nie łączymy rodziny zdrowej z chorą.
Stan zapasu pokarmu
w opracowaniu
Ocena zdrowotności rodziny
w opracowaniu
Regulacja wielkości gniazda
w opracowaniu
Czyszczenie ramek i uli
Źródło : Gospodarka pasieczna - Wanda Ostrowska